Davul Meali Şerhül Emali

el-Emâlî, ünlü Mâtürîdî kelâmcısı, Hanefî fakîhi ve muhaddis Sirâcüddîn Alî b. Osmân el-Ûşî (ö. 575/1179) rahmetullahi aleyh'in Mâtürîdiyye akâidine dâir kaleme aldığı ve kendisi tarafından el-Emâlî diye isimlendirilen daha çok bu adla meşhur olan manzum risâledir. Beyitlerinin nihâyeti “lâm” harfiyle bittiği için el-Kasîdetü'l-lâmiyye fi't-tevhîd, ilk beytine atfen Kasîdetü yekūlü'l-ʿabd veya Bedʾü'l-emâlî şeklinde tanınmıştır. Kasîdetü'l-emâlî manzum olması ve iman esaslarını özlü bir şekilde ihtiva etmesi sebebiyle eğitim- öğrenim noktasında medrese talebelerine ezberleme açısından kolaylık sağlamıştır. Bu kıymetli Mâtürîdî akâid risâlesi, medreselerin ilk sınıflarında okutulan akâid metinleri arasında çok rağbet görmüş, üzerinde bir çok âlim tarafından tercüme ve şerh yapılmıştır. Bu şerhler arasında Hanefî fakîhi, muhaddis, müfessir ve kıraat âlimi asrının müceddidi Molla Alî b. Sultân Muhammed el-Kârî ((ö. 1014/1605) rahmetullahi aleyh tarafından te'lîf edilen Davʾü'l-meʿâlî fî şerhi Bedʾi'l-emâlî ismiyle tanınan eser el-Emâlî'nin en meşhur ve en çok rağbet edilip medreselerde ve halka meclislerinde okunan okutulan şerhlerinden biridir. Pek çok yazma nüshası ve tahkîk çalışması bulunan eser birçok defa basılmıştır. Bu eserde Molla Ali rahmetullahi aleyh, engin ilmi, seci'li ve veciz üslûbuyla kelâm ve İslâm akâidinin ana konuları olan ilâhiyyât, nübüvvât ve sem‘iyyât ile diğer bazı akâide dâir meseleleri ele almış ve Ehl-i sünnet'e muhalif görüşler ileri süren bid'at fırkalara karşı itiraz ve tenkitleri âyet-i kerîme ve ehâdîs-i Nebeviyye'den delillerle ifâde etmiştir. Her beytin şerhini yaparken beyitte geçen kelime anlamları üzerinde durmuş ve ince gramer tahlilleri yapmıştır. Cenâb-ı Hak sayılamayacak kadar güzellik ve özellikleri barındıran bu mübârek eseri dalâlet, felâket ve fitne asrında okuyup istifâde ve istifâza etmeyi ve imânımızı muhafaza etmeyi cümle ihvân-ı kirâma ve taleb-i ulûma lütfeylesin.