Kalplerin Keşfi - Mükaşefetü'l-Kulub (Tam Metin Tahriçli)

"Allahü Teala'nın verdiği nimeti, O'nun sevdiği yerde harcamak şükür; sevmediği yerde kullanmak ise nimeti inkar etmektir." "Bir sözü söyleyeceğin zaman düşün! Eğer o sözü söylemediğin zaman sorumlu olacaksan söyle. Yoksa sus!" "Bil ki kalple gıybet etmek, dille etmek gibi haramdır. Bir kimsenin noksanını, kusurunu başkasına söylemek doğru olmadığı gibi, kendi kendine söylemekde caiz değildir." "Aklı olan kimse nefsine demelidir ki: Benim sermayem yalnız ömrümdür. Başka bir şeyim yoktur. Bu sermaye o kadar kıymetlidir ki, her çıkan nefes hiçbir şeyle tekrar ele geçmez ve nefesler sayılıdır, azalmaktadır. O halde bu günü elinden kaçırmamak, bunu saadete kavuşmak için kullanmamaktan daha büyük kayıp olur mu? Yarın ölecekmiş gibi bütün azalarını haramdan koru!" "Ey nefsim! Sonra tevbe ederim ve iyi işler yaparım, diyorsan ölüm daha önce gelebilir, pişman olup kalırsın. Yarın tevbe etmeyi bugün tevbe etmekten kolay sanıyorsan, yanılıyorsun." (Mükâşefetü'l-Kulûb) kalbin iyi ve kötü durumlarını açıklayıp bunlara karşı alınacak tedbirleri, çareleri bildirip bir Müslüman'ın nasıl bir hayata sahip olması gerektiğini anlatmaktadır. Mer­humun her eseri gibi bu eserinin de dikkatli okunarak ona göre yaşayışı tanzim etmek gerekir.