Sabit ile Değişken Arasında Yeni İlm-i Kelâm Hareketi

Yeni İlm-i Kelâm Hareketi ile ilgili bu eserin temel gayesi kelam ilmini yöntem ve içerik bakımından yenilemeye dönük olarak 19. yüzyıldan günümüze kadar ortaya konmuş çabaları anlamak, tahlil etmek, ortaya konan reçetelerin güçlü ve zayıf yönlerini ortaya çıkarmaktır. Buradan hareketle de günümüzde kelam ilminin hangi yönleriyle yenilenmeye muhtaç olduğunu tespit edip bunu gerçekleştirmek için neler yapılabileceğine dair bir projeksiyon ortaya koymaktır. Bu bağlamda elinizdeki eserde kendi dönemlerinde kelâmı yenilemenin zaruretine inanan Mûsâ Kâzım Efendi, Filibeli Ahmed Hilmi, İzmirli İsmail Hakkı, İsmail Fenni Ertuğrul, Abdullatif Harpûtî, Mehmet Şerefettin Yaltkaya, Seyyid Ahmed Han ve Fazlur Rahmanin bu konudaki çalışmaları ve fikirleri ele alınmıştır. Bunların yanı sıra Yeni İlm-i Kelâm hareketini ortaya çıkaran saiklerin irdelendiği özgün metinlere yer verilmiştir. Şüphesiz Yeni İlm-i Kelâm Hareketi çerçevesinde söz söyleyen âlimler, telif edilen eserler ve ortaya atılan fikirler bu eserdekilerden ibaret değildir. Bu alanda ortaya konan eserler ve fikirler bir kitabın sınırlarını fazlasıyla aşacak bir zenginliğe sahiptir. Sözgelimi Mısır, Iran ve Mağrib'te yapılan Yeni İlm-i Kelam çalışmaları ayrı bir çalışmada ele alınmayı hak etmektedir. Fakat burada asıl önemi olan şey şimdiye kadarki kelamı yenileme girişimlerini teşhis ve tahlil ettikten sonra günümüzde bu yenilenmeyi sağlamak için nelerin yapılması gerektiğine dair bir vizyon geliştirmek ve bunu hayata geçirerek yeni bir kelâmın inşasını başlatmaktır. Bu elbette kolay bir iş değildir. Bunun için tüm kelâm akademyasını harekete geçirip mevcut birikimi organize etmek ve uzun soluklu bir yenilenme projesini planlamak gerekmektedir. Kanaatimizce Türkiye'deki kelâm geleneği artık bu seviyeye ulaşmıştır. Küçük bir adım olsa da bu eserin, böylesi iddialı bir projenin ilk adımı olmasını temenni ediyoruz.